Mondjesmaat genieten
Weinig andere voedingsmiddelen zorgen voor zoveel tweespalt als suiker. Van kinds af aan zijn we er dol op. In tegenstelling tot groenten of pikante kruiden zijn er weinig gevallen bekend van mensen die met een afkeer voor zoetigheid op de wereld worden gezet. Maar zoals aan de meeste lekkernijen, zitten aan 'the sweetest thing' ook nadelen. Het kan de oorzaak zijn van tandbederf en overgewicht. Een klontje suiker is ongeveer goed voor 20 kcal per klontje. En het zoete spul zit boordevol koolhydraten. Hierdoor kan de bloedsuikerspiegel stijgen en insulinepieken veroorzaken. Daarom wordt suiker aangewezen als de grote schuldige van onze overbodige kilo's.
De term 'suiker' klaar als een klontje uitgelegd
Als we in het meervoud over 'suikers' spreken, dan doelen we niet op de verschillende vormen en kleuren van suiker waarmee we diverse gerechten zoeten, zoals kandijsuiker, rietsuiker, basterdsuiker, palmsuiker of kristalsuiker. Wel op de verzamelnaam van alle stoffen die chemisch gelijk zijn en die behoren tot de enkelvoudige koolhydraten. Ze leveren een deel van de brandstof voor ons lichaam. Deze enkelvoudige suikers zorgen voor de meeste problemen. Heeft een voedingsmiddel een hoog gehalte aan koolhydraten, dan krijgt het lichaam te maken met een hoge concentratie suiker in het bloed. Om deze suikers snel naar de verschillende organen te sturen zodat het gebruikt kan worden als brandstof, of om op te slaan als brandstof voor gebruik op een later tijdstip, wordt het hormoon insuline aangemaakt. Als er een grote hoeveelheid insuline gelijk vrijkomt, daalt de bloedsuikerspiegel zo snel, dat het lichaam aangeeft dat het een nieuwe hoeveelheid koolhydraten wil ontvangen. Als je nu weer aan deze vraag voldoet door te eten, krijgt je lichaam meer koolhydraten binnen dan nodig en wordt het teveel aan koolhydraten opgeslagen als vet.
Bij het eten van voedingsmiddelen met langzame suikers, ook wel complexe koolhydraten genoemd, is er een geleidelijke stijging en daling van de bloedsuikerspiegel te zien. Grote insulinepieken blijven uit. Hierdoor zal je veel minder snel weer trek hebben in nieuw voedsel. Complexe koolhydraten zitten onder andere in granen, graanproducten en in zetmeelhouders, zoals bonen en aardappelen.
De term 'suiker' in het enkelvoud verwijst enkel naar tafelsuiker waarvan de officiële chemische naam sacharose is, of sucrose in het Engels. Chemisch gezien is sacharose een combinatie van twee kleinere koolhydraten: glucose en fructose. Glucose wordt ook wel druivensuiker genoemd.
Zoetmiddelen uitgelegd
Zoetmiddelen zijn stoffen die niet tot de koolhydratengroep behoren. Ze hebben een sterk zoetend vermogen - van 200 tot 600 keer de zoetkracht van suiker - maar voeren absoluut geen calorieën aan, omdat ze slechts in onooglijk kleine hoeveelheden worden toegevoegd. Een verzamelnaam voor deze zoetmiddelen is 'intense sweetener' of intensieve zoetstoffen. De meest gekende zoetmiddelen zijn Sacharine, Aspartaam en Sucralose. Al vele jaren wordt er een discussie gevoerd of deze synthetische zoethouders al dan niet ongezond zijn. Aan Aspartaam alleen worden door de tegenstanders intussen al zo'n honderd kwalen toegeschreven.
Een andere groep zoetstoffen zijn de suikervervangers die vallen onder de noemer 'Bulk Sweeteners' of 'Extensieve zoetstoffen'. Tot die soort behoren Sorbitol, Maltitol, Xylitol, Isomalt en Lactitol. De soortnaam voor deze suiker-alcoholproducten is 'polyolen'. Ze leveren wel energie, bevatten minder calorieën dan suiker, ze beschadigen de tanden niet, maar ze zijn wel laxatief. Omdat deze zoetmiddelen een vergelijkbare zoetkracht hebben met suiker, is er veel meer nodig om een product zoet te krijgen.
Tagatose behoort noch tot de zoetmiddelen, noch tot de polyolen. Tagatose is een totaal nieuwe, gezonde suikervervanger. Zoveel meer dan Light. Het Bureau Nieuwe Voedingsmiddelen - de zogenaamde Novel Food Unit - bestempelt Tagatose dan ook als een totaal veilig voedingsmiddel en voegt er aan toe dat het product volkomen veilig is voor de consument. Het is een natuurlijk ingrediënt dat dus ook geen E-nummer krijgt.